ಟಾರ್ಪಿಡೋ CET-53M – ಸಮುದ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶತ್ರು ನಾಶಕ

ಡಾ ರವಿಕಿರಣ ಪಟವರ್ಧನ 

****

ಕಾರವಾರದ ರಾವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಬೀಚ್ ಸಮೀಪದ INS Chapal Warship Museum ಹತ್ತಿರ ಇದನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ.
CET-53M ( ಸ್ವಯಂ-ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿತ ವಿದ್ಯುತ್ ಟಾರ್ಪಿಡೋ) ಒಂದು ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ (ಟಾರ್ಪಿಡೋ) ಆಗಿದೆ. ಇದು ಸಬಮರೀನ ಹಾಗೂ ಮೇಲ್ಮೈ ನೌಕೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುವ ಹಡಗು ವಿರೋಧಿ ಮತ್ತು Submarine Warfare Aircraf ವಿರೋಧಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಉದ್ದೇಶ ಶತ್ರು ನೌಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಬಮರೀನ್‌ಗಳನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ ನಾಶಗೊಳಿಸುವುದು. CET-53 ಸರಣಿಯ ಮೊದಲ ಮಾದರಿಯನ್ನು 1950ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು, ನಂತರ ಸುಧಾರಿತ CET-53M ಮಾದರಿಯನ್ನು 1960ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.

ಈ ಟಾರ್ಪಿಡೋವನ್ನು ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನೌಕಾಪಡೆಗಳು ಬಳಸಿವೆ. ಭಾರತದ ನೌಕಾಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸೋವಿಯತ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬಂದ ಪ್ರಮುಖ ಸಬಮರೀನ್ ವಿರೋಧಿ ಆಯುಧವಾಗಿದ್ದು, ಶೀತಯುದ್ಧದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿತು.

⚙️ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿವರಗಳು
CET-53M ಮಾದರಿಯ ಉದ್ದ ಸುಮಾರು 7.8 ಮೀಟರ್ ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಸ 533 ಮಿಲಿಮೀಟರ್ ಆಗಿದೆ. ಇದರ ಒಟ್ಟು ತೂಕ ಸುಮಾರು 1,500  ಕಿಲೋಗ್ರಾಂಗಳಷ್ಟು. ಇದರಲ್ಲಿ 100 ರಿಂದ 120 ಕಿಲೋಗ್ರಾಂ ತೂಕದ ಸ್ಫೋಟಕ ಯುದ್ಧಮಸ್ತಕ (TNT ಅಥವಾ RDX ಆಧಾರಿತ) ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಟಾರ್ಪಿಡೋ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಬ್ಯಾಟರಿ ಚಾಲಿತ ಮೋಟಾರ್‌ನಿಂದ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಶಬ್ದ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಪತ್ತೆಯಾಗದಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಇದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ.

ಇದು ಗರಿಷ್ಠ  ಅಂದಾಜು 74–83 ಕಿಮೀ/ಗಂ ದಲ್ಲಿ ಸಾಗಬಲ್ಲದು. ಇದರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಸುಮಾರು 13 ರಿಂದ 15 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಹಾಗೂ ಗರಿಷ್ಠ 400 ಮೀಟರ್ ಆಳದವರೆಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಲ್ಲದು. ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಇದು ಗೈರೋಸ್ಕೋಪಿಕ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಹಾಗೂ ಸಕ್ರಿಯ/ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಸೋನಾರ್ ಹೋಮಿಂಗ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ವಯಂ ಗುರಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ನಿಖರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

🧨 ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನ

CET-53M ಟಾರ್ಪಿಡೋ ಸಬಮರೀನು ಅಥವಾ ಮೇಲ್ಮೈ ನೌಕೆಯ 533 ಮಿಲಿಮೀಟರ್ ಟ್ಯೂಬ್‌ನಿಂದ ಜಲದೊಳಗೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರಂಭಿಕ ಚಲನೆಗಾಗಿ ಬ್ಯಾಟರಿ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಮೋಟಾರ್ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಅದರೊಳಗಿನ ಸೋನಾರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಮುದ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಬ್ದ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿ ಗುರಿಯ ಅಂತರ ಮತ್ತು ದಿಕ್ಕನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಗುರಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ ಅದು ಸ್ವಯಂ ದಿಕ್ಕು ಬದಲಿಸಿಕೊಂಡು ಗುರಿಯತ್ತ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಗುರಿಯ ಹತ್ತಿರ ಬಂದಾಗ ಟೈಮರ್ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಕ್ಸಿಮಿಟಿ ಫ್ಯೂಸ್ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಸ್ಫೋಟ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

🛠️ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ

CET-53  ಮಾದರಿಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1957ರಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್ ನೌಕಾಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು. 1963ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಅದರ ಸುಧಾರಿತ ಆವೃತ್ತಿಯಾದ CET-53M ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸೋನಾರ್ ಸಂವೇದಕ, ಹೆಚ್ಚು ವೇಗದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಮೋಟಾರ್ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಬ್ಯಾಟರಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಆವೃತ್ತಿಯು ಶತ್ರು ಸಬಮರೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ದೂರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಿಖರವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಭಾರತವು ತನ್ನ ಸೋವಿಯತ್ ಮೂಲದ ಸಬಮರೀನ್‌ಗಳಾದ INS Kursura (S20), INS Karanj, ಮತ್ತು INS Vagliಗಳಲ್ಲಿ CET-53M ಟಾರ್ಪಿಡೋಗಳನ್ನು ಬಳಸಿತು. ಇವುಗಳು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ನೌಕಾ ಕಮಾಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಶತ್ರು ಸಬಮರೀನ್ ನಿಗ್ರಹ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿವೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ

CET-53M ಟಾರ್ಪಿಡೋಗಳು ಈಗ ನಿವೃತ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಇವುಗಳ ಕೆಲವು ಮಾದರಿಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ನೌಕಾಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿವೆ. ಕಾರವಾರದಲ್ಲಿನ TU-142 ಯುದ್ಧವಿಮಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಹಾಗೂ ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂನ INS Kursura ಸಬಮರೀನ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂಗಳಲ್ಲಿ CET-53M ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗಿವೆ. ಇವು ಭಾರತದ ನೌಕಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಶೀತಯುದ್ಧದ ಕಾಲದ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.

🧩 ವಿಶೇಷತೆಗಳು

CET-53M ಟಾರ್ಪಿಡೋ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ, ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಶಬ್ದರಹಿತ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯುಳ್ಳದಾಗಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಶತ್ರು ಉಪಮರೀನ್‌ಗಳು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅದರ ಸೋನಾರ್ ಹೋಮಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಮುದ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಶಬ್ದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಗುರಿಯನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಹುಡುಕಬಲ್ಲದು.

CET-53M ಟಾರ್ಪಿಡೋ — ಶೀತಯುದ್ಧದ ಕಾಲದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಬಮರೀನ್ ವಿರೋಧಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಮುದ್ರದ ಅಡಿಗಣದ ರಹಸ್ಯ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ನಿಖರತೆ, ವೇಗ ಮತ್ತು ಶಾಂತ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತದ ನೌಕಾಪಡೆಗೆ ಇದು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯತ್ತ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿತ್ತು.